Bronnen en Krachtplaatsen in NL & Be

De Kasteelruïne van Egmond  De Kasteelruïne van Egmond

397  Geschreven in April 2023   

De Kasteelruïne ligt aan de Slotweg bij nr.19 in Egmond aan den Hoef  (Zie OpenStreetMap.org).

Tussen 928 en 939 sticht graaf Dirk I een nonnenklooster in het plaatsje Hallem, dat omgedoopt werd naar Egmond. Rond 950 - 975 vervangt Graaf Dirk II het houten nonnenklooster voor een stenen klooster (de Abdij van Egmond). Het gebied was onrustig door o.a. vikingaanvallen zodat men besloot de nonnen te vervangen voor meer weerbare monniken. De graaf was verantwoordelijk voor de bescherming van het gebied en besluit rond 1129 om een rentmeester aan te stellen om hem te vertegenwoordigen en die het bestuur van deze regio namens de Graaf op zich nam. Dit was Berwout II, die een hoeve betrok op de lokatie van wat later het Slot van Egmond aan den Hoef zou worden. Een hoeve is niet zozeer een gebouw maar men duidde er in die tijd een stuk grond mee aan dat groot genoeg was om een gezin te onderhouden. De graaf was de stichter en eigenaar van de Abdij van Egmond, wat regelmatig tot conflicten leidde met de abt. De toenmalige graaf probeerde in 1174 een einde te maken aan deze conflicten door het besluit dat de vertegenwoordiger van de graaf (de sub-advocaat) in overleg met de abt benoemd moest worden. De abt trok dit echter geheel naar zichzelf toe en gaf in 1214 de functie erfelijk in leen aan Willem van Egmond.
In 1200 werdt de hoeve echter tijdens de Loonse oorlog veroest, waarna men rond 1206 een rond stenen kasteel met enkele torens bouwt op grond die mogelijk te leen was gegeven door de Abdij van Egmond. Rond 1285 word er voor het ronde kasteel een groter, rechthoekig kasteel gebouwd op het voorhof. Het nieuwe kasteel had een omvang waarin het Muiderslot driemaal zou passen! Graaf Jan III van Egmond breidde het kasteel nog verder uit met o.a. een feestzaal en een nieuwe voorpoort.
Het einde van het kasteel van Egmond werd ingeluid met de onthoofding van Lamoraal van Egmond wegens hoogverraad in 1568. In juni 1573 wordt het slot op bevel van Sonoy in brand gestoken zodat de Spanjaarden het kasteel niet als uitvalsbasis konden gebruiken. Lamoraal II, een zoon van Lamoraal, vertrekt rond 1605 uit Egmond vanwege grote schulden. Het kasteel word verkocht waarna het nog verder in verval begint te raken. Alleen de rentmeesterstoren blijft uiteindelijk nog overeind staan, waarvan we heden nog enige restanten zien.   (Geraadpleegde bronnen: Burger Blz.13, 21-31, 33-35, 46-49Cordfunke 2006 Blz.147-155Cordfunke 2010 Blz.57-60, 63-67Hof Blz.39-40Zeiler Blz.20-27Etymologiebank.nl - Egmond-BinnenEtymologiebank.nl - HallemKasteleninNederland.nlONH.nlRijksmonumenten.nl  en  Wikipedia).




De slotkapel
De slotkapel werd in 1227 naast het kasteel gebouwd in opdracht van Willem I van Egmond. In 1430 werd de kapel deels afgebroken om deze zodoende te kunnen vergroten. Toen in juni 1573 het kasteel op bevel van Sonoy in brand gestoken werd om de Spanjaarden geen uitvalsbasis in handen te geven, moest de slotkapel het ook ontgelden. De Staten van Holland hadden het slot en de slotkapel van Lamoraal II overgenomen en gaven in 1633 opdracht de slotkapel herstellen. De kapel komt na de reformatie in handen van de Protestanten. De kapel overleeft de Tweede Wereldoorlog maar blijkt rond 1960 in een dergelijk erbarmelijke staat te verkeren dat men aan slopen denkt. Doch vanuit de lokale bevolking weet men genoeg mensen en geld bijeen te krijgen om de kapel te restaureren. De klok die in de rentmeestertoren hing heeft men kunnen redden en hangt nu in de slotkapel.   (Geraadpleegde bronnen: Slotkapel.nl  en Wikipedia).


Krachtplaats
Woensdag 5 April 2023 bezocht ik de Kasteelruïne in Egmond aan de Hoef. Via een houten bruggentje kon je de gracht over naar de kasteelruïne. Nadat ik foto's gemaakt en er even had rondgelopen om de sfeer op me in te laten werken, ben ik met de wichelroede gaan rondlopen. Deze wees direct in de richting van de slotkapel, die op een krachtcentrum gebouwd is. In de ruïne zelf vondt ik verder niets, m'n wichelroede bleef alleen in de richting de slotkapel wijzen. Chris Zoet, Ton van der Leeden en Bastiaan Stok beschrijven ook een krachtcentrum bij de slotkapel, maar ook bij de kasteelruïne waar ik totaal geen reactie met de wichelroede kreeg  (Zie ook: Zoet, v.d.Leeden & Stok Blz.14).
Ik ben benieuwd naar de ervaringen van anderen bij deze kasteelruïne en slotkapel!
Interessante krachtplaatsen vlak in de buurt zijn de Abdij van Egmond en de Adelbertusakker.

Martin Roek