Goirle, grafheuvels op de Rechte Heide

Archeologische Monumenten in Nederland, deel 8

W.J.H. Verwers

Het gedeelte van de Rechte Heide waar het archeologische monument ligt, heette in de volksmond De Vijfberg. Dat wees dus op de aanwezigheid van vijf heuvels, maar de opgraving in 1935 o.l.v. prof.dr. A.E. van Griffen, destijds directeur van het Biologisch-Archaeologisch Instituut (BAI) van de Rijksuniversiteit te Groningen, omvatte zeven grafheuvels, waarvan er zes onmiddelijk na het onderzoek zijn gerestaureerd.
Restauratie van monumenten, in ons geval grafheuvels, vindt plaats met het doel een indruk te geven hoe zij er naar alle waarschijnlijkheid in oorspronkelijke staat hebben uitgezien. Bovendien kan restauratie van bijvoorbeeld grafheuvels, voor bescherming van nog niet onderzochte delen zorgen. Want in het algemeen worden grafheuvels, als het enigszins mogelijk is, niet volledig opgegraven; hierdoor kunnen onderzoeksresultaten in de toekomst nog eens worden gecontroleerd of eventueel aangevuld. Ook de grafheuvels op de Rechte Heide zijn niet volledig onderzocht. Daardoor was het mogelijk bij de recente, tweede, restauratie mogelijk verschillende pollenmonster te nemen. De resultaten van dit pollenonderzoek zullen een aanvulling op het oorspronkelijke onderzoek van Van Griffen vormen. Dat met restauratie ook ongewenste doelen worden gediend, wordt eveneens door de grafheuvels op de Rechte Heide aangetoond. Zij bleken de laatste jaren een ideale hindernis voor cross-country-rijders op brommers en ruiters te paard; hiervan hadden de heuvels zeer te lijden. Nu door hernieuwde restauratie en een volledig verkeersverbod er hoop is dat de grafheuvels ongestoord zullen blijven, lijkt het een geschikt ogenblik, door middel van dit gidsje, nog eens op de betekenis van deze groep grafheuvels te wijzen.