Eeuwige rust op de Donderberg

Een groot vroegmiddeleeuws grafveld bij Rhenen

Bert Huiskes

Het rijengrafveld op de Donderberg bij Rhenen is de grootste, langst gebruikte en mogelijk rijkste vroegmiddeleeuwse begraafplaats van Nederland. De ruim 1100 begravingen, waaronder zo'n 300 crematies en 14 paardengraven, dateren van circa 375 tot 750 na Chr.. De graven bevatten meer dan 3000 voorwerpen die zich nu in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden bevinden. Ze vormen opvallend rijke collecties sieraden, kralen, glaswerk, werktuigen en hergebruikt Romeins materiaal. Landschappelijk bevindt het grafveld zich op de oostelijke punt van een stuwwal, die ook andere vroegmiddeleeuwse vondsten opleverde, waaronder een goudschat en een muntschat, maar ook rijke prehistorische graven.

het Rhenense grafveld werd in het voorjaar van 1951 opgegraven. Hoewel wetenschappers, pers en publiek direct het belang ervan inzagen, bleef de vondst ongepubliceerd. Dit boek is, naast een wetenschappelijke catalogus en een tentoonstelling in Museum Het Rondeel in Rhenen, het resultaat van het Odyssee-project 'Reviving Rhenen'. Samen brengen ze dit omvangrijke vroegmiddeleeuwse complex over het voetlicht, precies zestig jaar na de ontdekking ervan.