Bronnen en Krachtplaatsen in NL & Be

De Heiligenberg, Leusden, Utrecht  De Heiligenberg, Leusden

131 Geschreven in November 2020  

Je vind de Heiligenberg aan de Heiligenbergerweg 5 te Leusden  (Zie OpenStreetMap.org).
De Heiligenberg bevindt zich op priveterein en is niet vrij toegankelijk,
je kan een afspraak maken via www.deHeiligenberg.nl



De Heiligenberg is gedurende de laatste ijstijd, ongeveer 10.000 jaar geleden op natuurlijke wijze onstaan. De Heiligenberg heette rond het jaar 1000 de Hohorst, wat 'Ho' hoogte en 'horst' begroeide hoogte betekend; een begroeigde hoogte van zo'n 12 meter hoog. De Utrechtse Bisschop Ansfried stichte eerder samen met zijn vrouw Hilsondis de Abdij van Thorn. Na het overlijden van zijn vrouw werdt Ansfried bisschop van Utrecht en stichte op de Hohorst rond het jaar 1000 een gelijknamig klooster, waarvan nog fundamenten zijn teruggevonden. Na de dood van Ansfield rond 1010, verhuisde het klooster in 1050 naar Utrecht; de Paulusabdij. Het klooster de Hohorst werd hierna een uithof van de Paulusabdij te Utrecht. De naam van de heuvel veranderde toen naar de Heiligenberg. Rond het jaar 1580 werden de Staten van Utrecht de nieuwe eigenaar, in 1637 werd het een buitenplaats te Leusden. De oudste vermelding van Leusden dateert uit het jaar 777 als 'Lisiduna', later ook 'Lisidinon', 'Loesdene' en in de veertiende eeuw 'Loesden' wat langzaam overging naar 'Leusden'.
 (Bronnen: Brongers Blz.119Claes Blz.110-111Hundertmark/v.Vliet Blz.15-23Zijlstra & Timmer Blz.25CanonvanNederland.nlEtymologiebank.nl HeiligenbergEtymologiebank.nl HohorstEtymologiebank.nl LeusdenLeusden.nl - archeologiePlaatsengids.nlRijksmonumenten.nl  en Wikipedia)

Sagen
Sagen rond de Heiligenberg maken melding van dwaallichtjes en er zou een witte juffrouw ronddwalen die, zo men zegt, niemand lastig valt of kwaad doet.
In het Utrechtsch Sagenboek (Blz.26) lezen we dat de Heiligenberg opgeworpen zou zijn door de Heilige Ursula en haar tienduizend maagden. Omdat ze hier een klooster wilden bouwen hebben ze met vingerhoedjes het zand tot een heuvel opgeschept. Wanneer heiligen waarvan aan het bestaan getwijfeld wordt ergens een heuvel opwerpen die later een Heiligenberg word, lijkt het zeer waarschijnlijk dat het hier om een heidense heilige plaats zou kunnen gaan die gekerstend moest worden.
Hetzij door de Heilige Ursula, hetzij door Bisschop Ansfried die hier een klooster bouwde.
Zowel de geschiedkundige Abe v.d.Veen (Blz.38) als ook J.R.W. Sinninghe (Blz.26) denken dat hier een heidens heiligdom geweest zou kunnen zijn.   (Bronnen: Heupers 1981, Blz.67, 1403Heupers 1984, Blz.151, 3334Sinninghe Blz.26 en 224v.d.Veen Blz.36-47  en  Abe de Verteller.nl)

Krachtplaats
Samen met Murel (een goede vriendin) heb ik begin November 2020 de Heiligenberg bezocht.
We hebben rond de Heiligenberg gelopen met de wichelroede waarbij we sterke reacties kregen. Overal waar ik op enige afstand van de Heiligenberg liep, wees de wichelroede direct in de richting van de Heiligenberg. Ik maakte hieruit op dat het hier om een sterk krachtcentrum gaat met bovendien een prettige sfeer. Hier zou heel goed een oud heidens heiligdom geweest kunnen zijn.

Martin Roek