Bronnen en Krachtplaatsen in NL & Be

Adelbertusakker  De Adelbertusakker / Hecmundabron in Egmond-Binnen

174  Geschreven in Juli 2020, update April 2023   



De Adelbertusakker ligt aan de Sint Adelbertusweg, naast nr.31 in Egmond-Binnen  (Zie OpenStreetMap.org).
Van buitenaf zie je een heg met rechts een wit hekje (zie foto hierboven). Wanneer je het hekje door bent zie je een houten mini-klokken torentje (een klokkenstoel), en wanneer je verder loopt links daarvan een podium met altaar, met weer links daarvan klein kapelletje. Wanneer je bij het podium staat en weer richting de ingang kijkt, zie je onderstaand uitzicht. Via het paadje in het midden van de foto hieronder loop je rechtstreeks naar het putje met de pomp. Hier kan je zelf water pompen.
De stenen rand op de foto hieronder geeft de plaats van de oude kapel aan, die hier ooit in de Middeleeuwen stond.



Adelbertus was een van de eerste Christelijke missionarissen vanuit Ierland. Adelbertus leefde in de tijd van Willibrord en Bonifatius en trok onder gewapende bescherming rond om mensen te bekeren en heidense heiligdommen te vernielen (Koene/Morren/Schweitzer Blz.60,   Snijders Blz.66).
Adelbertus stierf rond 700 na nul en is op wat toen mogelijk een heidense begraafplaats was begraven (er waren in die tijd in de regio praktisch geen christenen). Men heeft de relieken van Adelbertus, waar een echtheidscertificaat bijgevoegd was in 975 na nul, onderzocht. Alle botfragmenten behoorden tot één persoon, die op een leeftijd tussen de 40 en 50 jaar oud was gestorven kort vóór 700 na nul.  (Bron: Cordfunke 1984 Blz.161-163Cordfunke 2006 Blz.108-109  &  Cordfunke 2010 Blz.51-54)
Op of bij zijn graf heeft men toen rond het jaar 720 een houten kapel gebouwd. Nadat de kapel door Noormannen verwoest was werd deze weer herbouwd en in 922 aan Graaf Dirk I geschonken. Doch omdat de kapel door duinzand overspoeld dreigde te raken, heeft men Adelbertus even verderop herbegraven in een nonnenklooster op de lokatie van de latere Abdij van Egmond, waarna op de Adelbertusakker een bron ontsproot met genezend water.
Zowel heidenen als christenen bezochten de heilige bron en brachten offers en dronken van het genezende water. De bron zal mogelijk teruggaan tot voor-Christelijke tijden en zal met de legende rond het graf van Adelbertus gekerstend zijn. Rondom de bron werd vanaf 1925 de Adel­ber­tus­akker ingericht. Uit archeologisch onderzoek bleek dat de bron precies achter het koor buiten de oude kapel lag. In de twaalfde eeuw, toen het lichaam Adelbertus al verplaatst was naar de Abdij van Egmond, heeft men op de Adelbertusakker een grotere kapel gebouwd, waarvan de contouren op de huidige Adelbertusakker zichtbaar zijn gemaakt.
Deze tufstenen kerk werd op 4 november 1113 gewijd, tegelijkertijd met de Buurkerk bij de Abdij van Egmond. Deze tufstenen kerk heeft nog tot in 1264 dienst gedaan als parochiekerk.
(Geraadpleegde bronnen: Cordfunke 1984 Blz.11-13, 16, 45-49, 53, 125Cordfunke 2006 Blz.105-109Cordfunke 2010 Blz.51-54Fijen Blz.8-9, 30-33, 84-86Hof Blz.22-24Kooistra Blz.192-193Louwerse Blz.77-80de Nijs, Blz.41Numan Blz.125-126Schuyf 1995, Blz.73Schuyf 2019, Blz.168Verkerk & Loots Blz.25Zeiler Blz.14-19IJpenlaan.nlONH.nl  en  Meertens Inst.).

Het betreft hier dus mogelijke een oude heidense bron, waar later een kapel bij gebouwd is om deze heilige plaats te kerstenen. Toen de kapel door de natuur(goden) met het oprukkende duinzand verwoest werd en Adelbertus zodoende gedwongen elders herbegraven was, kwam de oude bron weer aan het licht. Men heeft toen in de twaalde eeuw een grotere kapel gebouwd waar de bron binnen viel, de kapel werd in 1573 verwoest tijdens het beleg van Alkmaar.
Hoewel bedevaarten tijdens de reformatie verboden waren, bleef de Adelbertusakker veel mensen trekken tot ver in de zeventiende eeuw. In 1921 werd de Adelbertusakker gekocht door een Katholieke Alkmaarse fabrikant en werd het weer een bedevaartsoord. De Adelbertusakker zou oorspronkelijk Hecmunda (863 na nul) geheten hebben, wat versterkt gebied zou kunnen betekenen.   (Geraadpleegde bronnen: Cordfunke 2006 Blz.108Fijen Blz.8-9, 30-33, 84-86Adelbertusakker.nl,   Etymologiebank.nlHistorischEgmond.nl,   IJpenlaan.nl  en  v.d.Tuuk, Blz.26).

Krachtplaats
Ik bezocht de Adelbertusakker in Egmond-Binnen naar aanleiding van het handige overzichtje van bronnen van Rob Noord  (www.RobNoord.nl).
Ik heb rondgelopen op deze Adelbertusakker met de wichelroede, die bij het putje sterk uitsloeg.
Broeder Simon van de Abdij van Egmond constateerde een sterk krachtcentrum bij de waterput op de Adelbertusakker, evenals Cris Zoet en Ton van der leeden (zie Fijen Blz.31 & Zoet, vd.Leeden, Stok Blz.12-13).
Ik had een sterk gevoel bij het putje, met de rest van de entourage had ik weinig; het ging om de bron, de waterput. Ik had het gevoel een connectie met iets oerouds te hebben. De natuur(goden) was ook nu bezig deze oude heilige plaats te reclaimen, de contouren van de oude kapel verdwijnen langzaam onder de begroeiing. Het is een heel fijne, serene plaats, midden tussen het groen vlak aan de rand van het duingebied. De oude bron geeft al eeuwen levenswater. Men heeft er een put rond gebouwd en kapelletjes, doch de oude natuurkrachten blijven sterk voelbaar. Een krachtplaats vlak in de buurt die zeker ook een bezoek waard is bevind zich bij de Abdij van Egmond.

Martin Roek